شادي و برگزاري جشن يكي از ويژگيهاي فرهنگ ايراني است . تا پيش از ساسانيان ، يعني در دوران پارت ها و اشكانيان ، كسي را كه مرده بود ، بخاك م يسپردند و زاد روزش را ، از كوچك تا بزرگ ، از شاهزاده تا فقير، تا سي سال جشن مي گرفتند. مهرگان نيز مانند نوروز يك عيد )روزبه( در رابطه با ميترا مي باشد. ميترا در نوروز رستاخيز م يكند و با قرباني كردن گاوي، كه در اساتير ايران نماد زمستان است ، به زمين زندگاني دوباره مي بخشد، و در آغاز زمستان به آسمان بالا م يرود تا دوباره در آغاز بهار ، نوروز، پايين آيد. اين هردو، از جشنهاي ميترايي باستاني هستند كه پيش از زردشت و هخامنشيان در ايران برگزار م يشدند. از اينرو، برپايي اين جشن به زمان كيانيان برمي گردد. ناميده » مهرروز « در گاهشماري ايرانيان، روز شانزدهم هر ماه را موكل اين روز بشمار مي آوردند. بنا بر آيين » ايزد مهر « م يشد و معمول در ايران، چون نام روز با نام ماه يكي ميشد، آن روز را ايرانيان جشن ميگرفتند. از اينرو، روز شانزدهم از ماه مهر، جشن مهرگان بود كه يكي از بزرگترين جشنهاي ايران باستان بشمار ميرفت.

شب یَلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال است. شب یلدا به شب آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب نخستین روز زمستان اطلاق می‌شود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن می‌گیرند.از آن زمان به بعد طول روز بیش‌تر و طول شب کوتاه‌تر می‌شود. «یلدا» به معنای «تولد» برگرفته از زبان سریانی که از شاخه‌های متداول زبان «آرامی» است. زبان «آرامی» یکی از زبان‌های رایج در منطقه خاورمیانه بوده‌است. ایرانیان باستان با این باور که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها بلندتر می‌شوند و تابش نور ایزدی افزونی می‌یابد، برای آن جشن بزرگی برپا می‌کردند و گاه شب را تا دمیدن پرتو پگاه در دامنهٔ کوه‌های البرز به انتظار باززاییده‌ شدن خورشید می‌نشستند. روز پس از شب یلدا (یکم دی ماه) را خورروز (روز خورشید) و (دی گان) می‌خواندند و به استراحت می‌پرداختند و تعطیل عمومی بود.خورروز در ایران باستان روز برابری انسان‌ها بود در این روز همگان از جمله پادشاه لباس ساده می‌پوشیدند تا یکسان به نظر آیند و کسی حق دستور دادن به دیگری نداشت و کارها داوطلبانه انجام می‌گرفت نه تحت امر. در آیین مهر ارتکاب هر کار بد کوچک را در روز تولد خورشید گناهی بسیار بزرگ می‌ش